วันพฤหัสบดีที่ 8 พฤศจิกายน พ.ศ. 2555

การทดลองเรื่องการสะท้อนแสง

        นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4/2 โรงเรียนอนุบาลรัตนบุรี จังหวัดสุรินทร์ ได้ดำเนินการทดลองเรื่องการสะท้อนของแสงด้วยวัตถุที่แตกต่างกัน โดยอาศักหลักการสะท้อนแสงของวัตถุทึบแสงที่มีผิวเรียบและมันวาวต่างกัน  จึงทำให้สารถกำหนดปัญหาสำหรับนักเรียนได้ว่า "วัตถุใดที่สะท้อนแสงได้ดีกว่า" คำถามดังกล่าวสารถกระตุ้นความอยากรู้อยากเห็นของผู้เรียน ถึงแม้นความเข้าใจในเชิงนามปธรรมของนิยามแสงที่ยากแก่การอธิบาย แต่สมบัติการสะท้อนของแสงที่สามารถทำให้วัตถุสะท้อนแสงออกเป็นแนวก็ทำให้ผู้เรียนสร้างมโนมติกับแสงและวัตถุสะท้อนแสงได้
       การออกแบบการจัดการเรียนรู้  ครูจำเป็นต้องเข้าใจพื้นฐานของสมบัติการสะท้อนแสง ไม่ว่าจะเป็นชนิดตัวกลางที่สามารถสะท้อนแสง และทิศทางการสะท้อนของแสงก็ตาม กิจจกรมที่ทดลองจึงสามารถที่จะสมมติฐานจนนำไปสู่การออกแบบการทดลอง
       แนวทางเดินของแสง ครูสามารถนิยามเพื่อให้นักเรียนสร้างภาพความสัมพันธ์แห่งการเรียนรู้ได้ ด้วยคำว่าการสะท้อนแสงที่เป็นระเบียบ คือ การสะท้อนแสงที่กระทบวัตถุแล้วยังคนเห็นเป็นแนวแสงได้ชัดเจน  จะทำให้นักเรียนสามารถจำแนกวัตถุที่เป็นตัวแปรของการสะท้อนแสงได้
       ตัวแปรต้นหรือตัวแปรอิศระของการทดลองนี้ ชนิดของวัตถุสะท้อนแสงที่มีเงื่อนไขผิวเรียบ และผิวมันวาวดังนี้
        ๑.กระจกเงา  มีพื้นผิวเรียบและผิวมันวาว
        ๒.ม้วนผ้า     มีพื้นผิวหยาบและผิวไม่มันวาว
        ๓.กระดาษ    มีพื้นผิวเรียบและผิวไม่มันวาว
        ๔.แผ่นตะกั่ว  มีพื้นผิวไม่เรียบแต่ผิวมันวาว
     ตัวแปรตาม คือ แนวการสะท้อนที่พบได้ชัดเจน ซึ่งนิยามให้สอดคล้องกับการสังเกตได้จากการทดลองจริง เมื่อแสงจากแหล่งกำเนิดแสงเป็นเส้รตรงกระทบกับวัตถุแล้วมีทิศทางแสงเปลี่ยนไปจากแนวเดิมในทิศทางเข้าหาหรือค่อนไปทางแหล่งกำเนิดแสงอย่างชัดเจน
       กิจกรรมดังกล่าวสามารถสะท้อนถึงความเป็นธรรมชาติวิทยาศาสตร์ (Nature of Science) ด้านองค์ความรู้ดังกิจกรรมสนุก ๆ ที่นักเรียนชอบทดลองแสงเทียนกับการสะท้อนแสง


แผ่นสร้างแนวลำแสงสร้างง่ายดังรูปแทนการใช้ไฟฉายที่ความคมของเส้นน้อยเนื่องจากโคมสะท้อนของไฟฉาย แต่ยังให้ความชัดเจนน้อยกว่าเลเซอร์อยุ่มากพอสมควร ข้อดี คือ สามารถเตรียมได้ง่าย